Program wychowawczy
Program wychowawczy Przedszkola nr 48 „Pod Sosnami”
„Pomóżmy dzieciom,
by każdy z nich stał się tym,
kim stać się może”
Janusz Korczak
1. WSTĘP
Naczelnym celem wychowania jest ukształtowanie osobowości, która kierując się własną wolą dokonywać będzie wyborów zgodnych z moralnymi zasadami. To przez wychowanie kształtuje się system wartości, normy i cel życia człowieka. Do uniwersalnych ogólnoludzkich wartości zalicza się: sprawiedliwość, wolność, godność, humanizm, solidarność, pokój. Podmiotem tych wartości jest człowiek. Wartości uniwersalne określane w podstawach programowych to : piękno, dobro, prawda i miłość. Z tych wartości wynikają normy postępowania etycznego, które przyswojone we wczesnym dzieciństwie wywierają duży wpływ na decyzje człowieka w wieku późniejszym.
Wychowanie odbywa się na dwa sposoby:
· Wychowanie naturalne – pod wpływem środowiska, np. w rodzinie
· Wychowanie instytucjonalne – przez oddziaływanie instytucji wychowujących np. przedszkola
Bezwzględny priorytet w wychowaniu dziecka ma dom rodzinny. To rodzice są najważniejszymi i pierwszymi nauczycielami swojego dziecka, dlatego mają prawo decydować o procesie wychowania również w przedszkolu. A przedszkole ma rodziców wspierać a nie zastępować. Dlatego koncepcja programu wychowawczego przedszkola powinna być tworzona po wspólnym ustaleniu przez rodziców i nauczycieli katalogu wartości.
Wartości wiążą się z pewnymi zasadami, normami, które należy przestrzegać. Dla dzieci ważne jest, aby te wymagania były jasne i jednoznaczne. Ważne jest, aby były dostosowane do wieku i etapu rozwoju dziecka. Dzieci w przedszkolu wchodzą w swój pierwszy społeczny świat. Tutaj powinny się nauczyć przestrzegać zasad współżycia w grupie, aby w przyszłości umieć kochać, szanować, pomagać i nie krzywdzić innych.
Program Wychowawczy Przedszkola nr48 „Pod Sosnami” w Bydgoszczy powstał z myślą o potrzebach przedszkola, aby usystematyzować pracę wychowawczą prowadzoną w przedszkolu i korelowaniu jej z działaniami wychowawczymi rodziców. Ma on na celu poprawę jakości pracy edukacyjnej uwzględniając potrzeby naszej społeczności przedszkolnej tj. dzieci, rodziców, środowiska oraz wszystkich pracowników przedszkola. Ujednolicić oddziaływania wychowawcze rodziców i nauczycieli. Ma również za zadanie określić, jakimi wartościami kierujemy się w stosunku do wychowanka, jego rodzica, jakie normy są pożądane aby dziecko mogło funkcjonować w środowisku zgodnie z ogólnie przyjętymi normami i zasadami społecznymi.
Program jest podzielony na pięć obszarów:
1. WSPÓŁTWORZENIE PRZYJAZNEJ ATMOSFERY W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ
2. JESTEŚMY DOBRYMI KOLEGAMI
3. JESTEŚMY KULTURALNI
4. NASZA RODZINA
5. JESTEŚMY POLAKAMI
Są to tematy sprzyjające kształtowaniu i zdobywaniu zdolności do rozwoju, rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia rzeczywistości i świata wartości dziecka. Nauczyciel realizujący program powinien pamiętać, że dziecko uczy się przez obserwację i własne działanie. Celem działania nauczyciela powinno być pośredniczenie w przekazywaniu i nadawaniu konkretnych treści wartościom uniwersalnym w czasie wspólnego działania, a przez to powodowanie wewnętrznego, harmonijnego rozwoju dziecka.
Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozbudowywane zgodnie z potrzebami przedszkola.
2. CELE PROGRAMU
CEL OGÓLNY:
Usystematyzowanie pracy wychowawczej prowadzonej w przedszkolu
CELE SZCZEGÓŁOWE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO Z DNIA 23.12.2008r.
· budowanie systemu wartości, w tym wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym co dobre a co złe;
· rozwijanie umiejętności społecznych dzieci;
· stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
· kształtowanie u dzieci przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej.
3. PODSTAWY PRAWNE SYSTEMU WYCHOWANIA
W Ustawie o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (tekst jednolity DzU z 1996r. nr 67 poz. 329 i DzU nr 106 poz. 496 z 1997r. nr 28 poz. 153 i nr 141 poz. 943 z 1998r nr 117 poz. 759 z pozostałymi zmianami) czytamy:
• „ Oświata w Rzeczpospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego
społeczeństwa: kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Konwencji Praw Dziecka.”
• „System oświaty zapewnia dzieciom i młodzieży:
- prawo do wychowania i opieki odpowiednio do wieku i osiągniętego rozwoju;
- wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny.”
Rozporządzenie MEN z 15-02-1999r. mówi, że działalność edukacyjna placówek powinna być określona przez:
• Zestaw programów nauczania, który uwzględnia wymiar wychowawczy i obejmuje całą działalność przedszkola z punktu widzenia dydaktycznego.
• Program wychowawczy przedszkola, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania realizowane przez wszystkich nauczycieli (DzU nr 14 z 23-02-1999r poz. 129). W załączniku do Rozporządzenia MEN z dnia 26-02-2002r zmieniającego rozporządzenie w sprawie Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego (DzU nr 51 poz. 458 ze zmianami) znajduje się między innymi następujący zapis: „ Przedszkola zapewniają opiekę, wychowanie i uczenie się w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa…”
4.CELE PROGRAMU
Cele główne:
1. Nabywanie umiejętności rozumienia siebie i innych, oraz radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
2. Zapoznanie dzieci z regułami życia w grupie, wdrażanie do samodzielności i umiejętności współżycia i współdziałania z innymi.
3. Zapoznanie dzieci z prawami i obowiązkami, światem wartości moralnych oraz koniecznością ponoszenia konsekwencji swoich czynów.
4. Wyposażenie dzieci w umiejętności pozwalające na ocenę sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu dziecka.
Cele szczegółowe:
• Nabywanie umiejętności społecznych oraz podporządkowania się ustalonym zasadom i regułom.
• Ukształtowanie wrażliwości moralnej właściwych postaw moralnych.
• Zaciśnięcie więzi z najbliższym otoczeniem społecznym.
• Rozumienie potrzeby poszanowania drugiego człowieka, jego odmienności i indywidualności.
• Uszanowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych.
• Uświadomienie konieczności ponoszenia konsekwencji swoich czynów.
• Rozumienie potrzeby przestrzegania zasad bezpieczeństwa w Życiu przedszkola i środowiska.
• Nabywanie umiejętności dbania o dobre samopoczucie i zdrowie swoje i innych
5. SPOSOBY REALIZACJI
WSPÓŁTWORZYMY PRZYJAZNĄ ATMOSFERĘ W GRUPIE RÓWIEŚNICZEJ
|
NORMY POSTĘPOWANIA |
PRZEKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
|
- Przestrzeganie wspólnie zawartych umów i zasad regulujących współżycie w grupie
- Nie przeszkadzanie innym w zabawie Unikanie krzyku i kłótliwości Spokojne i cierpliwe oczekiwanie na swoją kolej
- unikanie zachowań agresywnych, powstrzymywanie się przed nimi, dążenie do kompromisów Akceptowanie odmienności innych ( np. niepełnosprawnych )
- Szanowanie wspólnej własności Sumienne i dokładne wypełnianie obowiązków dyżurnego Zwracanie się z problemami do nauczyciela |
Utworzenie Kodeksów Grupowych (zawarcie kontraktu z dziećmi, podpisanie kodeksu, przestrzeganie zawartych w kodeksie ustaleń) Ustalenie konsekwencji nie przestrzegania Kodeksu
Stosowanie systemu nagród: medale, znaczki, uśmieszki, dyplomy. Zabawy kołowe i ruchowe – wykorzystanie „Gier i zabaw ruchowych dla dzieci w wieku przedszkolnym” wg K. Vopela Wykorzystanie gier stolikowych
Wykorzystanie zabaw integrujących Rozmowy indywidualne, w małych zespołach, Wykorzystanie literatury dziecięcej np. książeczek Grzegorza Ksdepke
Stosowanie zachęty, pochwał poczucia bycia gospodarzem sali, przedszkola Stwarzanie sytuacji, prezentowanie swoją postawą n-la, otwartością wobec dzieci zachęcają je do zaufania i zwracania się z problemami do N |
JESTEŚMY DOBRYMI KOLEGAMI
|
NORMY POSTĘPOWANIA |
PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
|
- Przygotowywanie uroczystości z okazji np. urodzin dzieci z grupy, pamiętanie o chorym koledze
- Dostrzeganie potrzeb innych, szanowanie ich, cieszenie się z sukcesów
- Pomaganie kolegom w sytuacjach wywołujących smutek
- Pomaganie młodszym i mniej sprawnym
|
Sprawianie kolegom niespodzianek z różnych okazji np. list do chorego kolegi, laurka z okazji imienin czy urodzin
Systematyczne prowadzenie zabaw integracyjnych z grupą, celebrowanie sukcesów kolegów np. w konkursach, festiwalach przedszkolnych i poza przedszkolnych (dyplomy, upominki…)
Prowadzenie zabaw z wykorzystaniem elementów dramy, scenek sytuacyjnych wskazujących właściwe zachowania, możliwości pomocy
Pomoc maluchom np. w szatni w trakcie ubierania na spacer Wykorzystanie scenariuszy zajęć dotyczących życzliwości i przyjaznego zachowania wobec kolegów z grupy i przedszkola |
JESTEŚMY KULTURALNI
|
NORMY POSTĘPOWANIA |
PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
|
- Stosowanie form grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam
- Pamiętanie o zachowaniu się w trakcie powitań i pożegnań: dzień dobry, do widzenia
- Okazywanie szacunku dorosłym osobom
- Dbanie o porządek wokół siebie ( nie śmiecę, sprzątam po zabawie i pracy)
- Słuchanie innych i nie przeszkadzanie w trakcie rozmów (kultura słuchania) |
Poznawanie wzorców właściwego zachowania: postawa nauczyciela, wzory literackie Wykorzystanie cyklu zajęć pt.: „Pokaż mi swe maniery a powiem ci jak się zrelaksować”
Stosowanie systemu nagród np.: zdobywanie dyplomu „Kulturalny przedszkolak”
Stosowanie zachęty i nagród za wykazywanie inicjatywy w dbaniu o zachowanie estetycznego wyglądu sali
Wprowadzenie w trakcie rozmowy zwyczaju: „mówi ten kto ma pałeczkę w ręce a inni słuchają”, Piłka, maskotka w kole”
|
NASZA RODZINA
|
NORMY POSTĘPOWANIA |
PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
|
- Pamiętanie i organizowanie uroczystości rodzinnych
- Szanowanie członków swojej rodziny
- Okazywanie uczuć członkom rodziny
- Poznanie i nazywanie zawodów rodziców |
Organizowanie w przedszkolu uroczystości charakterze rodzinnym: Dzień Matki, Dzień Babci i Dziadka, Wigilia
Rozmowy na temat więzi rodzinnych, próby tworzenia drzewa genealogicznego Wskazywanie konieczności szanowania wszystkich członków rodziny i okazywanie go Organizowanie konkursów rodzinnych (plastycznych, recytatorskich)
Wykonywanie niespodzianek dla członków rodziny bez okazji, Mówienie o swoich uczuciach
Zapraszanie do przedszkola wybranych rodziców w celu poznania ich pracy: lekarz, policjant, pielęgniarka, nauczyciel
|
JESTEŚMY POLAKAMI
|
NORMY POSTĘPOWANIA |
PRZYKŁADOWE SPOSOBY REALIZACJI |
|
- Poznanie i okazywanie szacunku symbolom narodowym: godło, flaga, hymn
- Poznanie naszej miejscowości: godło i flagę miasta, zabytki i ciekawe miejsca
- Zapoznanie z kulturą naszego regionu |
Wprowadzenie tematyki kompleksowej: „Moja ojczyzna” Umieszczenie w widocznym miejscu w przedszkolu godła Polski Wywieszanie na budynku przedszkola flag z okazji świąt narodowych
Uczestniczenie w życiu miasta Bydgoszcz, dzielnicy Fordon: udział w imprezach lokalnych (wystawy, koncerty, festyny), spotkania z ciekawymi ludźmi, poznanie historii, tradycji, zabytków Wycieczka na Stare Miasto, przejście przez najpiękniejsze parki Bydgoszczy Zapoznanie dzieci z legendami , tradycjami tańcami, strojami i wytworami ludowymi Nauka Kujawiaka Wycieczki krajoznawcze np. Park w Ostromecku, Biskupin, Ogród botaniczny w Myślęcinku, Muzea bydgoskie Filharmonia, Opera Nova itp.
|
6. EWALUACJA
Ewaluacja programu będzie polegać na ocenie ( poprzez obserwację ) stopnia przestrzegania wyodrębnionych norm postępowania. Po dokonaniu ewaluacji na koniec roku, program będzie zgodnie z jej wynikami modyfikowany i realizowany w następnych latach.
- Ankieta dla rodziców: „Jakie są państwa oczekiwania w zakresie oddziaływań wychowawczych przedszkola?”
- przygotowanie referatu „Nagroda czy kara w wychowaniu dziecka”
BIBLIOGRAF
1. Bełczewska E., Herde M., Kwiatkowska E., Wasilewska J., Łada-Grodziska A.
2. M. Kwaśniewska, W. Żaba – Żabińska „Nasze Przedszkole” MAC – EDUKACJA, kielce2009;
3. Mazlish E. Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Media Rodzina, Poznań 2001;
4. Gordon T. Wychowanie bez porażek. IW PAX, Warszawa 1999;
5. Jundziłł I. Nagrody i kary w wychowaniu. Nasza Księgarnia, Warszawa 1986;
6. Kantowicz E. Ochrona praw dziecka. Wyd „Żak”, Warszawa;
7. Łobocki M. ABC wychowania. WSiP, Warszawa 1992
8. Magda M. Edukacja od źródeł. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2000;
9. Niebrzydowski L. O poznawaniu i ocenie samego siebie. Nasza Księgarnia, Warszawa 1976;
10. Robertson Jak zapewnić dyscyplinę ład i uwagę w klasie., WSiP, Warszawa 1998
11. Shaw G. B. Karać to ranić.
12. Więckowski R. Pedagogika wczesnoszkolna; WSiP Warszawa 1995
13. Śliwierski B. Program wychowawczy szkoły, WSiP, Warszawa 2001
14. Peters R. Szczęśliwa rodzina- 25 zasad rodzicielstwa, Świat Książki, Warszawa 2003
OPRACOWANIE:
R. Lewandowska – Kutek,
B. Malinowska,
M. Szumańska